حمیدالله حمیدي
امام محمد شیباني د لوړو زده کړو خصوصي موسسې په لوړو زده کړو وزارت کې تر ثبت او راجستر وروسته، په ۱۳۹۵ کال کې په کندوز ولایت کې د دوو پوهنځیو (شرعیاتو او ښوونې او روزنې) په درلودلو سره په فعالیت پیل وکړ. د امام محمد شیباني د لوړو زده کړو موسسې رییس ښاغلی عبدالله ابراهیمي وایي، موسسه یې له هماغه لومړي سره بیا تر اوسه پورې همدا دوه پوهنځي لري. د امام محمد شیباني د لوړو زده کړو خصوصي موسسې د شرعیاتو پوهنځي دوه ډېپارټمنټونه (فقه او قانون او تعلیمات اسلامي) او د ښوونې او روزنې پوهنځی یې بیا د (بیالوژي، ریاضي، فزیک او کیمیا) ډېپارټمنټونه لري، چې ټول فعال او عملاً محصلین پکې پر زده کړو بوخت دي.
په امام محمد شیباني د لوړو زده کړو خصوصي موسسه کې اوسمهال د ۷۰۰ په شاوخوا کې محصلین پر زده کړو بوخت دي، چې له ډلې یې پنځوس سلنه ښځینه او پنځوس سلنه نارینه محصلین دي. ښاغلی عبدالله ابراهیمي وایي، چې له خپلو دواړو پوهنځیو څخه یې تر اوسه پورې درې دورې محصلین د لېسانس په کچه فارغ کړي او ټولنې ته یې د خدمت په موخه وړاندې کړي دي. دی وایي، دا چې تر ډېره په کندوز ولایت کې مسلکي ښوونکي کم دي، نو دوی د شرعیاتو پوهنځي تر څنګ له ښوونې او روزنې پوهنځي درې دورې محصلین په څلورو برخو کې د مسلکي ښوونکو په توګه ټولنې ته د خدمت په موخه وړاندې کړي، چې ډېری یې خپله په کندوز او د هېواد په نورو ولایتونو کې د ښوونکو په توګه دنده تر سره کوي. دا چې امام محمد شیباني د لوړو زده کړو موسسې تر اوسه پورې پوهنتون ته ارتقاع نه ده کړې او د پوهنځیو شمېر یې کم دی، نو تر اوسه پورې د ماسټرۍ کوم پروګرام هم نه لري.
د امام محمد شیباني د لوړو زده کړو خصوصي موسسې رییس ښاغلی عبدالله ابراهیمي وایي، چې هر کال یې د نویو محصلینو د جذب شمېرې توپیر کوي او دغه څه تر ډېره د هېواد بیا په ځانګړي توګه د کندوز ولایت په امنیتي او اقتصادي وضعیت پورې تړلې خبره ده. خو وایي، دا چې خصوصي پوهنتونونه په کال کې دوه ځله د کانکور ازموینه اخلي، نو ویلای شي چې له ۲۰۰ نیولې تر ۳۰۰ کسانو پورې په کلني ډول جذبوي. دی وایي، د جذب وړتیا یې تر دې ډېره ده، نو دا چې د پوهنځيو شمېر یې کم دی، نو دې ټکي ته په کتو یې د نویو محصلینو جذب هم ټیټ دی. ښاغلی ابراهیمي وایي چې غواړي په راتلونکې کې درې نور پوهنځي هم جوړ کړي.
امام محمد شیباني د لوړو زده کړو موسسې اداره د نارینه محصلینو لپاره پنځوس او د ښځینه محصلینو لپاره بیا شپېته سلنه تخفیف ورکوي. د لوړو زده کړو د دې موسسې مشر وایي، دوی په هر سمیسټر کې د دېرشو کسانو لپاره چې اقتصادي وضعیت یې ښه نه وي، وړیا بورسیې ورکوي. د دې تر څنګ که څوک ورته مراجعه وکړي او په رښتیا یې هم اقتصادي وضعیت په هغه کچه نه وي چې وکولای شي لوړې زده کړې وکړي، نو دوی یې اقتصادي وضعیت ارزوي او تر هغه وروسته ورته په دې موسسه کې د زده کړو زمینه برابروي. د لوړو زده کړو په دې موسسه کې د ورځې په یو وخت کې چې د سهار له اتو پیلېږي او د ماسپښین تر دوو بجو پورې دوام کوي، تدریس کېږي. ښاغلی ابراهیمي وایي، دوی په دې درسي وخت کې دمه هم لري، نو ځکه تر دوو بجو پورې یې درسي وخت اوږدېږي.
دا چې کتابتون په ښوونځي او پوهنتون کې یوه ضروري اړتیا بلل کېږي، نو د لوړو زده کړو په دې موسسه کې د محصلینو او استادانو لپاره یو مجهز کتابتون هم په پام کې نیول شوی دی، چې د ۱۲ زره په شاوخوا کې بېلابېل کتابونه لري. ښاغلی عبدالله ابراهیمي وایي چې د دواړو پوهنځیو د ډېپارټمنټونو اړوند ټول کتابونه یې د محصلینو او استادانو په واک کې ورکړي دي، څو وکولای شي له دې کتابونو څخه د خپلې مطالعې او څېړنې لپاره ګټه واخلي. دی وایي، هڅه به یې دا وي چې چې ورځ تر بلې دغه کتابتون غني کړي او په نړۍ او هېواد کې نوي چاپ شوي کتابونه هم ور زیات کړي.
دا چې امام محمد شیباني د لوړو زده موسسې د تاسیس دومره موده نه کېږي، نو په کور د ننه او بهر هم تر اوسه پورې له کوم پوهنتون سره د علمي اړیکو هوکړې نه لري. د لوړو زده کړو د دې موسسې رییس وایي، تازه یې هڅې پیل کړې دي، چې د کندوز ولایت په ګاونډ کې له پرتو دوو ګاونډهېوادونو تاجکستان او ازبکستان له مشهورو پوهنتونونو سره ځینې هوکړې لاسلیک کړي، څو خپل ځینې استادان او محصلین دغو پوهنتونونو ته د ماسټرۍ اخیستو لپاره ور واستوي. نوموړی وایي چې په کور د ننه له ټولو دولتي او خصوصي پوهنتونونو سره نیکې اړیکې لري، خو تر اوسه پورې یې له کوم پوهنتون سره په رسمي ډول د علمي اړیکو کومه هوکړه نه ده لاسلیک کړې، خو هڅه به وکړي چې د هېواد له مشهورو دولتي او خصوصي پوهنتونونو سره هوکړې ولري او له تجربو یې ګټه واخلي.
د لوړو زده کړو له دې موسسې څخه تر اوسه پورې ټولو فارغ شویو محصلینو ته د لوړو زده کړو وزارت په تاییدۍ د فراغت سندونه ویشل شوي دي. ښاغلی عبدالله ابراهیمي وایي، هغو محصلینو چې د زده کړو تر تمامېدو وروسته یې خپل مونوګرافونه دفاع کړي دي، دوی ورته د لوړو زده کړو وزارت په تاییدۍ د فراغت سندونه او ډیپلومونه ورکړي دي، څو وکولای شي له خپلو تحصیلي سندونو څخه د دندې پیدا کولو او یا نورو برخو کې ګټه واخلي. دی وایي چې همدا تېره میاشت یې نږدې ۷۰ فارغ شویو محصلینو ته ډیپلومونه وسپارل او د اسنادو په ورکړه کې تر اوسه پورې له کومې ستونزې سره نه دي مخ شوي او نه یې هم فارغ شویو محصلینو په دې برخه کې شکایت کړی دی.
د امام محمد شیباني د لوړو زده کړو خصوصي موسسې اداره وایي، هڅه یې کړې ده چې د محصلینو د وړتیاوو لوړولو او تجربو تر لاسه کولو لپاره خپل ټول امکانات په کار واچوي. ښاغلی ابراهیمي وایي، لنډمهاله کورسونه، علمي سمینارونه، ورکشاپونه، کتابتون، لابراتوار، کمپیوټر لب او دې ته ورته نور هغه امکانات دي چې دوی د خپلو محصلینو په واک کې ورکړي دي. د نویو پوهنځيو تاسیس، له موسسې څخه پوهنتون ته ارتقاع کول او د ماسټرۍ پروګرام پیلول د امام محمد شیباني د لوړو زده کړو موسسې د ادارې په راتلونکو پلانونو کې دي.
ښاغلی عبدالله ابراهیمي له لوړو زده کړو وزارت څخه غواړي چې له خصوصي پوهنتونونو سره خپله همکاري ډېره کړي. دی وایي چې دوی سل زړونه سره یو ځای کړي او د کندوز ولایت په څېره یوه ناامنه ولایت کې یې پانګونه کړې ده، خو لوړو زده کړو وزارت هغسې چې لازمه ده همکاري نه کوي او ډېر کوچني شیان ورته سختوي. له لوړو زده کړو وزارت او په تېره بیا له مالیې وزارت څخه د ډېری خصوصي پوهنتونونو یوازینۍ غوښتنه دا وي، چې مالیې وزارت ترې په ډېره لوړه کچه مالیه اخلي، چې دغه کار د دوی د پرمختګ مخه نیسي. دوی وایي چې مالیې وزارت دې خصوصي پوهنتونونو ته د یوه سوداګریز مرکز په سترګه نه ګوري، بلکې د یوه اکاډمیک مرکز په سترګه دې ورته وګوري، ځکه دوی د څه ناڅه ګټې تر څنګ افغان ځوانان روزي او د زده کړو په ګاڼه یې سمبالوي. نو لازمه ده چې افغان حکومت خصوصي پوهنتونونو ته ټول هغه امکانات برابر کړي، چې دولتي پوهنتونونو ته برابر شوي دي.
خصوصي پوهنتونونه د افغانستان د لوړو زده کړو وزارت په چوکاټ او د دې وزارت له قانون او مقرراتو سره سم فعالیت کوي، چې په زرګونو افغان ځوانانو ته یې د لوړو زده کړو زمینه برابره کړې ده. دا چې هر کال په یو زیات شمېر کسان له دوولسمو ټولګیو څخه فارغېږي او لوړو زده کړو وزارت نه شي کولای چې دغه ټول کسان په دولتي پوهنتونونو کې جذب کړي، نو خصوصي پوهنتونونه ورته یو زرین چانس دي، څو وکولای شي لوړې زده کړې وکړي، خو خصوصي پوهنتونونه بیا ډېر کله له لوړو زده کړو وزارت سر ټکوي چې له دوی سره د مور او میرې چلن کوي.
