جمعه, مې 9, 2025
Spogmai Radio
  • کورپاڼه
  • افغانستان
    د پکتیا خرلاڅي لاره د سوداګریزو توکو پرمخ پرانیستل شوه

    د پکتیا خرلاڅي لاره د سوداګریزو توکو پرمخ پرانیستل شوه

    د مخابراتو وزیر له یوه چینايي شرکت سره د مصنوعي ځیرکتیا په اړه خبرې کړې دي

    د مخابراتو وزیر له یوه چینايي شرکت سره د مصنوعي ځیرکتیا په اړه خبرې کړې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    کونړ؛ د نږدې ۶ میلیونه افغانیو په ارزښت ۳ کرنیزې پروژې پلې شوې

    کونړ؛ د نږدې ۶ میلیونه افغانیو په ارزښت ۳ کرنیزې پروژې پلې شوې

    عامې روغتیا وزیر: هڅه مو داده، چې روغتیايي سکټور پر ځان بسیا کړو

    عامې روغتیا وزیر: هڅه مو داده، چې روغتیايي سکټور پر ځان بسیا کړو

    د پاسپورټ لوی رییس: تېر کال نږدې ۲.۳ میلیونه پاسپورټونه وېشل شوي

    د پاسپورټ لوی رییس: تېر کال نږدې ۲.۳ میلیونه پاسپورټونه وېشل شوي

    کاپیسا ښاروال: تېر کال مو څه باندې ۳۴ میلیونه افغانۍ عواید راټول کړي

    کاپیسا ښاروال: تېر کال مو څه باندې ۳۴ میلیونه افغانۍ عواید راټول کړي

    د زابل ولایتي روغتون پاتې رغنیزې چارې پشپړې شوې

    د زابل ولایتي روغتون پاتې رغنیزې چارې پشپړې شوې

    غزني؛ د ۱۶ میلیونه افغانیو په لګښت د ۲ سړکونو د جوړولو چارې پیل شوې

    غزني؛ د ۱۶ میلیونه افغانیو په لګښت د ۲ سړکونو د جوړولو چارې پیل شوې

  • سیمه
    پاکستان د هند پر ځینو سیمو بریدونه رد کړي دي

    پاکستان د هند پر ځینو سیمو بریدونه رد کړي دي

    د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د هند شارژدافیر احضار کړ

    د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د هند شارژدافیر احضار کړ

    د پاکستان په پنجاب او د هند په جمو کې تعلیمې ادارې رخصت شوې

    د پاکستان په پنجاب او د هند په جمو کې تعلیمې ادارې رخصت شوې

    بلوچستان ایالت؛ وسله‌والو د برید پرمهال ۵ پولیس له ځان سره تښتولي

    بلوچستان ایالت؛ وسله‌والو د برید پرمهال ۵ پولیس له ځان سره تښتولي

    پنجاب کې د تندر پرېوتو له امله څلور تنه مړه شوي

    پنجاب کې د تندر پرېوتو له امله څلور تنه مړه شوي

    ټریبیون: د پاکستان اقتصاد یو ځل بیا له سوداګریز کسر سره مخ شوی

    ټریبیون: د پاکستان اقتصاد یو ځل بیا له سوداګریز کسر سره مخ شوی

    رجایي بندر؛ د اور بشپړه وژنه شاوخوا۲۰ ورځې وخت نیسي

    رجایي بندر؛ د اور بشپړه وژنه شاوخوا۲۰ ورځې وخت نیسي

    پاکستان؛ کوټه کې د افغان کډوالو جبري اېستل کېدو پر ضد لاریون شوی

    پاکستان؛ کوټه کې د افغان کډوالو جبري اېستل کېدو پر ضد لاریون شوی

    بندر عباس چاودنه؛ د وژل شویو کسانو شمېر ۱۴ تنو ته لوړ شوی

    بندر عباس چاودنه؛ د وژل شویو کسانو شمېر ۱۴ تنو ته لوړ شوی

  • نړۍ
    ننګرهار کې پروني باران او توپان ګڼ مالي زیانونه اړولي دي

    ننګرهار کې پروني باران او توپان ګڼ مالي زیانونه اړولي دي

    شمالي کوریا نن د لنډ واټن ویشتونکي څو توغندي ازمویلي

    شمالي کوریا نن د لنډ واټن ویشتونکي څو توغندي ازمویلي

    رویټرز: امریکا پر حوثیانو بمبارۍ دروي

    رویټرز: امریکا پر حوثیانو بمبارۍ دروي

    سره سمندرګي کې د امریکا یوه جنګي الوتکه لوېدلې ده

    سره سمندرګي کې د امریکا یوه جنګي الوتکه لوېدلې ده

    هند: د پاکستاني لوري په ډزو کې درې ملکي هندیان وژل شوي

    هند: د پاکستاني لوري په ډزو کې درې ملکي هندیان وژل شوي

    سکایپ له ۲۲ کلونو فعالیت وروسته نن رسمآ تړل کېږي

    سکایپ له ۲۲ کلونو فعالیت وروسته نن رسمآ تړل کېږي

    پوتین: هیله لرم چې اوکراین کې د اټومي وسلو کارولو اړتیا پېښه نشي

    پوتین: هیله لرم چې اوکراین کې د اټومي وسلو کارولو اړتیا پېښه نشي

    رویټرز: اوکراین په لومړي ځل د روسیې جنګي جېټ الوتکه رانسکوره کړې

    رویټرز: اوکراین په لومړي ځل د روسیې جنګي جېټ الوتکه رانسکوره کړې

    ګوترېش: د خلکو ازادي د مطبوعاتو له ازادۍ سره تړلې ده

    ګوترېش: د خلکو ازادي د مطبوعاتو له ازادۍ سره تړلې ده

  • اقتصاد
    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    غزني کې د ممیزو د ۳۰ خونو جوړولو چارې پيل شوې

    غزني کې د ممیزو د ۳۰ خونو جوړولو چارې پيل شوې

    تېر کال د نږدې ۱۵ میلیونه ډالرو په ارزښت غالۍ بهر ته صادرې شوي

    تېر کال د نږدې ۱۵ میلیونه ډالرو په ارزښت غالۍ بهر ته صادرې شوي

    هرات کې د متشبثینو لپاره صنعتي ښارګوټی جوړیږي

    هرات کې د متشبثینو لپاره صنعتي ښارګوټی جوړیږي

    تېره اونۍ د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۹۰ زره ټنه انتقالات شوي

    تېره اونۍ د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۹۰ زره ټنه انتقالات شوي

    تېر کال د ۳۹ میلیونه ډالرو په ارزښت زعفران بهر ته صادر شوي

    تېر کال د ۳۹ میلیونه ډالرو په ارزښت زعفران بهر ته صادر شوي

    افغانستان کې د ټاپي پروژې نل‌لیکه ۱۴،۲کیلومتره غځېدلې

    افغانستان کې د ټاپي پروژې نل‌لیکه ۱۴،۲کیلومتره غځېدلې

    د روسیې پینزا ولایت؛ افغانستان ته د توکو صادرات پیلوي

    د روسیې پینزا ولایت؛ افغانستان ته د توکو صادرات پیلوي

    د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۶۶ زره مټریک ټنه انتقالات شوي

    د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۶۶ زره مټریک ټنه انتقالات شوي

  • تبصرې
  • سپورت
  • ليکنې او تحلیلونه
  • ژوند او روغتیا
  • نړیوال خبرونه
  • معلوماتي خپرونې
    • پوهنتون
    • څېرې
    • راشه ورشه
    • کتاب
  • زموږ سره اړیکه
No Result
View All Result
  • کورپاڼه
  • افغانستان
    د پکتیا خرلاڅي لاره د سوداګریزو توکو پرمخ پرانیستل شوه

    د پکتیا خرلاڅي لاره د سوداګریزو توکو پرمخ پرانیستل شوه

    د مخابراتو وزیر له یوه چینايي شرکت سره د مصنوعي ځیرکتیا په اړه خبرې کړې دي

    د مخابراتو وزیر له یوه چینايي شرکت سره د مصنوعي ځیرکتیا په اړه خبرې کړې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    کونړ؛ د نږدې ۶ میلیونه افغانیو په ارزښت ۳ کرنیزې پروژې پلې شوې

    کونړ؛ د نږدې ۶ میلیونه افغانیو په ارزښت ۳ کرنیزې پروژې پلې شوې

    عامې روغتیا وزیر: هڅه مو داده، چې روغتیايي سکټور پر ځان بسیا کړو

    عامې روغتیا وزیر: هڅه مو داده، چې روغتیايي سکټور پر ځان بسیا کړو

    د پاسپورټ لوی رییس: تېر کال نږدې ۲.۳ میلیونه پاسپورټونه وېشل شوي

    د پاسپورټ لوی رییس: تېر کال نږدې ۲.۳ میلیونه پاسپورټونه وېشل شوي

    کاپیسا ښاروال: تېر کال مو څه باندې ۳۴ میلیونه افغانۍ عواید راټول کړي

    کاپیسا ښاروال: تېر کال مو څه باندې ۳۴ میلیونه افغانۍ عواید راټول کړي

    د زابل ولایتي روغتون پاتې رغنیزې چارې پشپړې شوې

    د زابل ولایتي روغتون پاتې رغنیزې چارې پشپړې شوې

    غزني؛ د ۱۶ میلیونه افغانیو په لګښت د ۲ سړکونو د جوړولو چارې پیل شوې

    غزني؛ د ۱۶ میلیونه افغانیو په لګښت د ۲ سړکونو د جوړولو چارې پیل شوې

  • سیمه
    پاکستان د هند پر ځینو سیمو بریدونه رد کړي دي

    پاکستان د هند پر ځینو سیمو بریدونه رد کړي دي

    د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د هند شارژدافیر احضار کړ

    د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د هند شارژدافیر احضار کړ

    د پاکستان په پنجاب او د هند په جمو کې تعلیمې ادارې رخصت شوې

    د پاکستان په پنجاب او د هند په جمو کې تعلیمې ادارې رخصت شوې

    بلوچستان ایالت؛ وسله‌والو د برید پرمهال ۵ پولیس له ځان سره تښتولي

    بلوچستان ایالت؛ وسله‌والو د برید پرمهال ۵ پولیس له ځان سره تښتولي

    پنجاب کې د تندر پرېوتو له امله څلور تنه مړه شوي

    پنجاب کې د تندر پرېوتو له امله څلور تنه مړه شوي

    ټریبیون: د پاکستان اقتصاد یو ځل بیا له سوداګریز کسر سره مخ شوی

    ټریبیون: د پاکستان اقتصاد یو ځل بیا له سوداګریز کسر سره مخ شوی

    رجایي بندر؛ د اور بشپړه وژنه شاوخوا۲۰ ورځې وخت نیسي

    رجایي بندر؛ د اور بشپړه وژنه شاوخوا۲۰ ورځې وخت نیسي

    پاکستان؛ کوټه کې د افغان کډوالو جبري اېستل کېدو پر ضد لاریون شوی

    پاکستان؛ کوټه کې د افغان کډوالو جبري اېستل کېدو پر ضد لاریون شوی

    بندر عباس چاودنه؛ د وژل شویو کسانو شمېر ۱۴ تنو ته لوړ شوی

    بندر عباس چاودنه؛ د وژل شویو کسانو شمېر ۱۴ تنو ته لوړ شوی

  • نړۍ
    ننګرهار کې پروني باران او توپان ګڼ مالي زیانونه اړولي دي

    ننګرهار کې پروني باران او توپان ګڼ مالي زیانونه اړولي دي

    شمالي کوریا نن د لنډ واټن ویشتونکي څو توغندي ازمویلي

    شمالي کوریا نن د لنډ واټن ویشتونکي څو توغندي ازمویلي

    رویټرز: امریکا پر حوثیانو بمبارۍ دروي

    رویټرز: امریکا پر حوثیانو بمبارۍ دروي

    سره سمندرګي کې د امریکا یوه جنګي الوتکه لوېدلې ده

    سره سمندرګي کې د امریکا یوه جنګي الوتکه لوېدلې ده

    هند: د پاکستاني لوري په ډزو کې درې ملکي هندیان وژل شوي

    هند: د پاکستاني لوري په ډزو کې درې ملکي هندیان وژل شوي

    سکایپ له ۲۲ کلونو فعالیت وروسته نن رسمآ تړل کېږي

    سکایپ له ۲۲ کلونو فعالیت وروسته نن رسمآ تړل کېږي

    پوتین: هیله لرم چې اوکراین کې د اټومي وسلو کارولو اړتیا پېښه نشي

    پوتین: هیله لرم چې اوکراین کې د اټومي وسلو کارولو اړتیا پېښه نشي

    رویټرز: اوکراین په لومړي ځل د روسیې جنګي جېټ الوتکه رانسکوره کړې

    رویټرز: اوکراین په لومړي ځل د روسیې جنګي جېټ الوتکه رانسکوره کړې

    ګوترېش: د خلکو ازادي د مطبوعاتو له ازادۍ سره تړلې ده

    ګوترېش: د خلکو ازادي د مطبوعاتو له ازادۍ سره تړلې ده

  • اقتصاد
    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    د کابل او تهران ترمنځ د سوداګریزو اړیکو پر پياوړتیا خبرې شوې دي

    غزني کې د ممیزو د ۳۰ خونو جوړولو چارې پيل شوې

    غزني کې د ممیزو د ۳۰ خونو جوړولو چارې پيل شوې

    تېر کال د نږدې ۱۵ میلیونه ډالرو په ارزښت غالۍ بهر ته صادرې شوي

    تېر کال د نږدې ۱۵ میلیونه ډالرو په ارزښت غالۍ بهر ته صادرې شوي

    هرات کې د متشبثینو لپاره صنعتي ښارګوټی جوړیږي

    هرات کې د متشبثینو لپاره صنعتي ښارګوټی جوړیږي

    تېره اونۍ د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۹۰ زره ټنه انتقالات شوي

    تېره اونۍ د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۹۰ زره ټنه انتقالات شوي

    تېر کال د ۳۹ میلیونه ډالرو په ارزښت زعفران بهر ته صادر شوي

    تېر کال د ۳۹ میلیونه ډالرو په ارزښت زعفران بهر ته صادر شوي

    افغانستان کې د ټاپي پروژې نل‌لیکه ۱۴،۲کیلومتره غځېدلې

    افغانستان کې د ټاپي پروژې نل‌لیکه ۱۴،۲کیلومتره غځېدلې

    د روسیې پینزا ولایت؛ افغانستان ته د توکو صادرات پیلوي

    د روسیې پینزا ولایت؛ افغانستان ته د توکو صادرات پیلوي

    د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۶۶ زره مټریک ټنه انتقالات شوي

    د اوسپنې پټلۍ له لارې څه باندې ۶۶ زره مټریک ټنه انتقالات شوي

  • تبصرې
  • سپورت
  • ليکنې او تحلیلونه
  • ژوند او روغتیا
  • نړیوال خبرونه
  • معلوماتي خپرونې
    • پوهنتون
    • څېرې
    • راشه ورشه
    • کتاب
  • زموږ سره اړیکه
No Result
View All Result
Spogmai Radio
No Result
View All Result

قبایلي سیمو کې د پښتون وژنې نوې دسیسه

Spogmai Radio by Spogmai Radio
جولای 9, 2024
in تبصرې
0 0
0
هند دې د افغانستان په تړاو پر خپله بهرنۍ پالیسۍ له سره غور وکړي
30
شریک شوی
74
لیدونکي
Share on FacebookShare on Twitter

په قبایلي سیمو کې د پاکستان د پوځ لخوا د بیا بیا پوځي عملیاتو د دوام لړۍ په کلکه غندو او دا د پښتنو د عام وژنې لپاره یوه دسیسه بولو. دا د بشري حقونو څخه د ښکاره سرغړونې یو مثال دی چې د سیمه‌ییزو پښتنو ټولنې ته درانه زیانونه رسوي او د هغوی ژوند او معیشت له خطر سره مخ کوي.
پاکستاني پوځ او لوړپوړي چارواکي پر دې سلا شوي چې یو ځل بیا د ترهګرۍ سره د مبارزې په پلمه په خیبر پښتونخوا کې د «عزم استحکام» په نوم پوځي عملیات ترسره کړي. دا عملیات چې ظاهري هدف یې د ترهګرۍ له منځه وړل ښودل کیږي، په حقیقت کې د پښتنو په سیمو کې د ژوند چارې ګډوډوي او د بې ګناه وګړو ژوند یې هم په خطر کې اچولی دی. د تېرو بریدونو په ترڅ کې په زرګونو پښتانه وژل شوي او له خپلو کورونو مهاجرت ته اړ شوي، چې یو شمېر یې لا تر اوسه په افغانستان کې مېشت دي او خپلو کلیو ته په ډاډه زړه نشي ستنیدلی.
د پاکستان پوځ د ترهګرۍ سره د مبارزې په پلمه او د ډالري مرستو د ترلاسه کولو لپاره د پښتنو پر سیمو بریدونه کوي، په داسې حال کې چې د پنجاب په سویلي برخو کې د ترهګرو ډېرې ځالې شتون لري. دا پالیسي نه یوازې چې د ترهګرۍ ریښې نه وباسي، بلکې دا ښيي چې د پاکستان حکومت په سیمه کې د ثبات راوستلو په لټه کې نه دی، بلکې یوازې خپلې ګټې تعقیبوي. د دې وضعیت د دوام په ترڅ کې، د بې ګناه پښتنو ژوندونه ضایع کیږي او سیمه‌ییزې ټولنې یې د تباهۍ په حال کې دي.
د پوځي عملیاتو تر څنګ، د پاکستان استخباراتي کړیو هم د پښتنو د قومي مشرانو او همداراز د ځوان نسل سیاسي فعالان په پراخه ډول په نښه کړي دي. د دې لړۍ یوه ښه بېلګه د پي ټي ایم غړي ګیله‌من وزیر باندې ترهګریز برید دی، چې تر دې دمه د مرګ او ژوند په پوله پروت دی. دا پیښې ښيي چې د پاکستان حکومت د پښتنو د مشرانو او فعالانو غږونه خاموشه کول غواړي، ترڅو د دوی د حق غوښتنو او عدالت غوښتنو مخه ونیسي.
موږ له نړیوالو غوښتنه کوو چې د داسې یو هېواد له ملاتړه لاس واخلي چې د ترهګرو ډلو په رامنځته کولو کې لوی لاس لري او ټوله سیمه یې بې ثباته کړې ده. د پاکستان حکومت چې په منظمه توګه د پښتنو پر حقونو تېری کوي، باید د نړیوالې ټولنې لخوا وغندل شي او په سیمه کې د سولې او ثبات د راوستلو په موخه پرې فشار راوړل شي.
موږ د پاکستان حکومت ته په ډاګه وایو، چې په قبایلي سیمو کې د عملیاتو پر ځای دې پر خپلو ناکامو شیطاني پالیسیو بیا کتنه وکړي او له افغانانو سره له دښمنۍ دې لاس واخلي او ازمویل شوې ناکامې تجربې دې بیا نه تکراروي. دا مهال د سیمې حالت د دې غوښتنه کوي چې د پښتنو ژوند او حقونه په درناوي سره خوندي شي، او د ترهګرۍ پر وړاندې رښتیني ګامونه پورته شي، نه دا چې د پښتنو د ژوند او مال تباهۍ ته دوام ورکړل شي.
په پای کې، د پاکستان حکومت ته مو پیغام دا دی چې د ترهګرۍ سره د مبارزې په پلمه د پښتنو د ژوندونو سره لوبې کول دې بس کړي او د بشري حقونو درناوی دې وکړي. نړیواله ټولنه باید د دې حالت پر وړاندې خپل غبرګون وښيي او د پښتنو د حقونو د ساتنې لپاره دې لازم اقدامات وکړي.

Share12Tweet8Share3
Spogmai Radio

Spogmai Radio

  • 9.7k Subscribers
  • Trending
  • Comments
  • ورستی
نن او سبا ورځ په يو شمېر ولایتونو کې د واورې اورېدو اټکل شوی

نن او سبا ورځ په يو شمېر ولایتونو کې د واورې اورېدو اټکل شوی

دسمبر 11, 2023
افغانستان بانک د پیسو ترلاسه کولو په برخه کې نوي بدلونونه راوستلي

افغانستان بانک د پیسو ترلاسه کولو په برخه کې نوي بدلونونه راوستلي

نوومبر 30, 2023
پکتیا کې پاکستان ته غځېدلې لار وتړل شوه

پکتیا کې پاکستان ته غځېدلې لار وتړل شوه

نوومبر 2, 2023
د کار موندنې خبرتیا!

د کار موندنې خبرتیا!

جون 11, 2020
پیام د لوړو زده کړو خصوصي موسسه

پیام د لوړو زده کړو خصوصي موسسه

0
د غني حکومت به پنځه کاله دوام وکړي؟

د غني حکومت به پنځه کاله دوام وکړي؟

0
افغان سوله او ډراماټیک پرمختګونه

افغان سوله او ډراماټیک پرمختګونه

0
د اورکم لومړۍ ورځ، خوښۍ او اندېښنې

د اشرف غني له پښو ښویېدونکې ځمکه

0
يي وو ښار څنګه سوداګرو ته باور ورکړی؟

يي وو ښار څنګه سوداګرو ته باور ورکړی؟

مې 9, 2025
د چين په وو هان ښار کې (د چین د ګام وهلو ګډ رسنیز سفر)  په نوم فعالیت پيل شو

د چين په وو هان ښار کې (د چین د ګام وهلو ګډ رسنیز سفر) په نوم فعالیت پيل شو

مې 9, 2025
بېجينګ: په رخصتۍ کې د مصارفو له زياتوالي د چيني اقتصاد قوي خوځنده ځواک او بالقوه توان ښکاري

بېجينګ: په رخصتۍ کې د مصارفو له زياتوالي د چيني اقتصاد قوي خوځنده ځواک او بالقوه توان ښکاري

مې 9, 2025
چين او روسيې د فلمي چارو همکاريز سند لاسليک کړ

چين او روسيې د فلمي چارو همکاريز سند لاسليک کړ

مې 9, 2025

وروستي خبرونه

يي وو ښار څنګه سوداګرو ته باور ورکړی؟

يي وو ښار څنګه سوداګرو ته باور ورکړی؟

مې 9, 2025
د چين په وو هان ښار کې (د چین د ګام وهلو ګډ رسنیز سفر)  په نوم فعالیت پيل شو

د چين په وو هان ښار کې (د چین د ګام وهلو ګډ رسنیز سفر) په نوم فعالیت پيل شو

مې 9, 2025
  • کورپاڼه
  • افغانستان
  • سیمه
  • نړۍ
  • اقتصاد
  • تبصرې
  • سپورت
  • ليکنې او تحلیلونه
  • ژوند او روغتیا
  • نړیوال خبرونه
  • معلوماتي خپرونې
  • زموږ سره اړیکه
Call us: +1 234 JEG THEME

Designed and Developed By Icode © 2020 SpogmaiRadio. All rights reserved

No Result
View All Result
  • کورپاڼه
  • افغانستان
  • سیمه
  • نړۍ
  • اقتصاد
  • تبصرې
  • سپورت
  • ليکنې او تحلیلونه
  • ژوند او روغتیا
  • نړیوال خبرونه
  • معلوماتي خپرونې
    • پوهنتون
    • څېرې
    • راشه ورشه
    • کتاب
  • زموږ سره اړیکه

Designed and Developed By Icode © 2020 SpogmaiRadio. All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist