د شري ناروغۍ د خپرېدو مخنیوي لپاره د جدي اقداماتو اړتیا

په افغانستان کې د شري ناروغي په بې‌ساري ډول په پراخېدو ده، او دا ناروغي د ماشومانو روغتیا او ژوند ته جدي ګواښ پېښوي. شری، چې یوه شدیده ساري ناروغي ده، په چټکۍ سره له یو کس څخه بل ته انتقالېږي، او د افغانستان په ټولو ولایتونو کې په پراخه کچه د دې ناروغۍ پېښې ثبت شوي دي. دغه حالت د افغانستان د عامې روغتیا د سیستم لپاره یوه جدي ننګونه ګرځېدلې ده، ځکه چې په هېواد کې د روغتیایي خدماتو کمبود، د واکسیناسیون ټیټه کچه، او د طبي امکاناتو محدودیت د ناروغیو د خپرېدو مخنیوي لپاره خنډونه جوړ کړي دي.
د شري ناروغۍ د مخنیوي لپاره د واکسیناسیون او پوهاوي پروګرامونو پراختیا اړینه ده، ځکه چې دا د مخنیوي تر ټولو غوره لار ده. هغه ماشومان چې د شري ناروغۍ پر وړاندې واکسین شوي نه وي، د دې ناروغۍ ښکار کېږي. په افغانستان کې ګڼ ماشومان د جګړو او بې‌وزلۍ له کبله له واکسیناسیونه پاتې دي، او دا حالت د شري د خپرېدو چانسونه زیاتوي. واکسین کول نه یوازې دا چې ماشومان خوندي کوي، بلکې د ټولنې د هر وګړي روغتیا ته هم ګټه رسوي. د واکسیناسیون پروګرامونه باید په ټولو لرې پرتو سیمو کې هم عملي شي، ځکه چې هلته خلک روغتیایي خدماتو ته لږ لاسرسی لري او زیات خطر سره مخ دي.
د دې ناروغۍ د مخنیوي بله مهمه لاره د عامه پوهاوي پروګرامونه دي. د افغانستان ډېری کورنۍ د شري د نښو نښانو او د هغې د درملنې په اړه کافي معلومات نه لري، او کله چې ماشومان یې د دې ناروغۍ نښې ښکاره کړي، دوی ژر تر ژره طبي درملنه نه ترلاسه کوي، چې له امله یې ناروغي شدیده کېږي او په ځینو حالاتو کې مړینه هم رامنځته کېږي. د عامه پوهاوي پروګرامونه به خلکو ته دا پیغام ورسوي چې د شري د لومړنیو نښو په پېدا کېدو سره ژر تر ژره طبي مرکزونو ته مراجعه وکړي او د ناروغۍ مخنیوي لپاره اړین ګامونه پورته کړي.
د روغتیایي خدماتو ښه کول او د طبي امکاناتو زیاتول هم د دې ناروغۍ په مخنیوي کې اساسي رول لري. د افغانستان روغتیایي سیستم باید په ځانګړي ډول په هغو سیمو کې پیاوړی شي چې د روغتیایي امکاناتو او پرسونل له کمي سره مخ دي. د روغتیایي مرکزونو جوړول او د واکسیناسیون او درملنې پروګرامونو پراختیا به د شري ناروغۍ په کنټرول کې مرسته وکړي.
د دې ناروغۍ د مخنیوي په برخه کې د نړیوالو مرستندویه بنسټونو رول هم حیاتي دی. افغانستان د روغتیایي خدمتونو د وړاندې کولو لپاره په نړیوالې همکارۍ او مرستو تکیه کوي، او په ځانګړي ډول د واکسیناسیون او درملنې لپاره تخنیکي او مالي مرسته خورا مهمه ده. نړیوال بنسټونه کولی شي د واکسیناسیون په کمپاینونو کې خپل ملاتړ پراخ کړي او د روغتیایي سیستم په پیاوړتیا کې مرسته وکړي.
په ټوله کې، د شري ناروغۍ خپرېدل یوه جدي ستونزه ده چې یوازې د حکومت او نړیوالې ټولنې په ګډو هڅو او همکارۍ سره حل کېدی شي. د روغتیا او پوهاوي پروګرامونو په پراختیا، د روغتیایي امکاناتو په ښه کولو، او د نړیوالو مرستو په کارولو سره د افغانستان ماشومان له دې ناروغۍ څخه خوندي کولی شو. د دې لپاره اړینه ده چې ټول اړخونه په یو واحد دریځ سره، د دې ناروغۍ د مخنیوي لپاره اقدامات وکړي ترڅو د افغانستان ماشومان له دې ګواښ څخه خوندي پاتې شي.