افغان صادراتي پالیسي بیا کتنه غواړي

په افغانستان کې د اقتصادي ودې او د خلکو د ژوند د ښه والي لپاره د صادراتو پراختیا یو له مهمو عواملو څخه دی. په دې وروستیو کې، افغانستان اوس په زرګونه خوراکي او غیرې خوراکي توکي لري چې نړیوال بازارونو ته د صادرولو جوګه دي. دا محصولات، که په مناسب ډول صادر شي، کولی شي د افغانستان اقتصاد ته پیاوړتیا ورکړي او د خلکو ژوند ښه کړي. خو، د صادراتو د پراختیا په لاره کې ځینې ننګونې شته چې باید حل شي.
لومړنۍ ستره ستونزه چې د افغان صادراتو د پراختیا مخه نیسي، پر افغان بانکونو نړیوال بندیزونه دي. دا بندیزونه د دې سبب شوي چې د صادراتو لپاره لازمې مالي اړیکې ټینګې نشي او په پایله کې، د صادراتو پروسه ستونزمنه او ګرانه شي. سرپرست حکومت باید له نړیوالې ټولنې سره په دې برخه کې خبرې وکړي او هڅه وکړي چې دغه بندیزونه لرې کړي. دا به د افغان سوداګرو لپاره لاره خلاصه کړي چې خپل محصولات په نړیوالو بازارونو کې وپلوري او په دې توګه، د هیواد اقتصادي وضعیت ښه کړي.
سربیره پر دې، سرپرست حکومت باید خپلې پالیسۍ نرمې کړي ترڅو د صادراتو پروسه اسانه شي. دې کار کې د سوداګرو لپاره د اسانتیاوو رامنځته کول او د سوداګریزو توکو د صادرولو لپاره د لازمو اسنادو او پروسیجرونو اسانول شامل دي. حکومت باید په دې برخه کې خصوصي سکتور ته لا ډیره لاره خلاصه کړي او د خصوصي سکتور د پانګونې لپاره لازمې اسانتیاوې برابرې کړي.
همدارنګه، حکومت باید د صادراتو لپاره د محصولاتو کیفیت ته ځانګړې پاملرنه وکړي. په افغانستان کې یو شمېر توکي شتون لري چې که په ښه ډول تولید او بسته بندي شي، کولی شي په نړیوالو بازارونو کې لویه برخه ولري. د دې لپاره، حکومت باید د تولید او بسته بندۍ په برخه کې د معیارونو لوړولو ته پاملرنه وکړي او د سوداګرو لپاره د دې چارو اسانتیاوې برابرې کړي. دا به نه یوازې د توکو په بازار کې د افغانستان برخه لوړه کړي، بلکې د خلکو د ژوند د کیفیت ښه والي سبب به هم وګرځي.
د صادراتو د پراختیا لپاره یو مهم اړخ د سوداګریزو اړیکو پراختیا ده. حکومت باید د نړیوالو سوداګریزو اړیکو په ټینګولو کې پوره هڅې وکړي. په دې لړ کې، د افغانستان او نورو هیوادونو تر منځ د تجارتي تړونونو لاسلیک کول او د سوداګریزو کنفرانسونو او نندارتونونو په جوړولو کې برخه اخیستل خورا مهم دي. دا به د افغان سوداګرو لپاره نوي بازارونه خلاص کړي او د صادراتو لپاره به نوې لارې چارې رامنځته کړي.
په پای کې، د افغانستان د صادراتو پالیسي باید د نړیوالو معیارونو سره سمون ولري. حکومت باید د صادراتو لپاره د ټولو اړینو قوانینو او مقرراتو پلي کولو ته پوره پاملرنه وکړي. دا به د سوداګرو لپاره د صادراتو پروسه اسانه کړي او په نړیوالو بازارونو کې به د افغانستان حیثیت لوړ کړي.
په ټوله کې، د افغان صادراتو د پراختیا لپاره حکومت باید د سوداګرو او نړیوالو شریکانو سره په ګډه کار وکړي او هغه ننګونې حل کړي چې د صادراتو د پراختیا مخه یې نیولې ده. د افغانستان صادراتي پالیسي باید بیا وکتل شي او داسې اسانتیاوې برابرې شي چې افغانستان ته د نړیوالو بازارونو دروازې خلاصې کړي تر څو د هیواد د پرمختګ او ودې لپاره مهم ګام واخیستل شي.