په افغانستان کې د طبیعي آفتونو سره د مبارزې وړتیا لوړولو اړتیا

افغانستان د طبیعي آفتونو له نظره یو له هغو هېوادونو څخه دی چې په تکراري توګه د سیلابونو، وچکالیو، زلزلو، او نورو طبیعي پېښو قرباني ګرځي. دغه آفتونه نه یوازې په سلګونو زړونه د کړاو او غم ښکار کوي، بلکې د هېواد زیربناوې، اقتصاد، او د خلکو ورځنی ژوند هم له جدي ستونزو سره مخ کوي. د دې ستونزو د اغېزو کمول د یوه مسؤلانه، منظم، او دوامداره پلان غوښتنه کوي چې له مخې یې د طبیعي آفتونو سره د مبارزې وړتیا لوړه شي.
په افغانستان کې د طبیعي آفتونو د اغېزو کمولو لپاره لومړنی ګام د دې پېښو د مخنیوي لپاره د چټک، اغېزمن او معاصر سیستم جوړول دي. که څه هم د تېرو کلونو په اوږدو کې ځینې مرستې شوي دي، خو دا هڅې بسنه نه کوي. د سیلابونو د مخنیوي لپاره باید د سیندونو او ویالو د پاکولو او مدیریت یو پیاوړی پلان رامنځته شي. همدارنګه، د هغو سیمو لپاره چې د زلزلو په خط کې پرتې دي، باید ځانګړي ساختماني معیارونه پلي شي، څو ودانۍ د زلزلو پر وړاندې مقاومت وکړي.
د خلکو د ژوند د خوندیتوب لپاره د عامه پوهاوي پروګرامونه خورا مهم دي. ډېری وخت د خلکو د معلوماتو او چمتوالي د نشتون له امله د طبیعي آفتونو اغېزې زیاتېږي. د دې لپاره د پوهاوي کمپاینونه او روزنیز پروګرامونه باید په ټول هېواد کې پیل شي. دې پروګرامونو کې باید خلکو ته وښودل شي چې د طبیعي آفتونو پر مهال څه ډول چمتو شي، څه وکړي او چېرته لاړ شي.
له نړیوالو سازمانونو سره همکاري یو بل مهم اړخ دی. افغانستان په خپله یوازې د دې وړتیا نه لري چې د دغو آفتونو ټولو پایلو سره مبارزه وکړي. د ملګرو ملتونو اړوند ادارې، نړیوال بانک، او نورو موسسو سره همکاري کولای شي د مرستو د جذب لپاره زمینه برابره کړي. د نړیوالو تمویلوونکو ملاتړ د بیړنیو مرستو، د زیربنایي پروژو د تمویل او د نوو ټکنالوژیو د راوستلو په برخه کې اړین دی.
سوداګر او خصوصي سکتور هم د دې اړتیا برخه ده. د هېواد خصوصي سکتور کولای شي په دې برخه کې خپلې اقتصادي سرچینې او وړتیاوې وکاروي. د بېلګې په توګه، د ژغورنې ټیمونه، د بیړنیو مرستو توکي، او د تخنیکي وسایلو وړاندې کول هغه برخې دي چې خصوصي سکتور پکې رغنده ونډه لرلی شي.
افغان سرپرست حکومت ته هم اړتیا ده چې په دې برخه کې جدي ګامونه واخلي. د طبیعي آفتونو د خطرونو کمولو لپاره د یوه ملي پلان جوړول او پلي کول باید د حکومت لومړیتوب وي. حکومت باید داسې میکانیزمونه رامنځته کړي چې د آفتونو له پېښېدو وړاندې چمتووالی موجود وي او د اغېزو د کمولو لپاره له پېښېدو وروسته سم او اغېزناک اقدامات وشي.
په ټولنه کې د همغږۍ د فرهنګ پراختیا هم د دې وړتیا لوړولو یوه مهمه برخه ده. د ټولنې غړي باید په ګډه کار وکړي، خپلې سیمې د آفتونو لپاره چمتو کړي او په دې برخه کې د یو بل ملاتړ وکړي. که خلک د آفتونو پر وړاندې متحد شي، نو د زیانونو کچه کمېدی شي.
په پایله کې، افغانستان اړتیا لري چې د طبیعي آفتونو پر وړاندې د مبارزې وړتیا د نړیوالو معیارونو سره برابره کړي. دا کار نه یوازې د خلکو ژوند ژغورلی شي، بلکې د هېواد په ټولنیز او اقتصادي پرمختګ کې هم مرسته کوي. د حکومت، خصوصي سکتور، نړیوالو سازمانونو، او د خلکو د ګډو هڅو له لارې کولای شو داسې یو افغانستان ولرو چې د طبیعي آفتونو پر وړاندې مقاومت وکړي او خپل وګړي له دغو ننګونو څخه په خوندي ډول تېروي. دغه شان ګامونه د دې هېواد راتلونکی له امن، پرمختګ او ثبات سره تړلی ساتلی شي.