هرات کې زلزله‌ځپلو ته د ژمي په درشل کې بیړنۍ مرستې اړینې دي

د هرات ولایت زلزله‌ځپلې کورنۍ لا هم د ژمي په رانږدې کېدو سره له جدي ستونزو سره مخ دي. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ دفتر (اوچا) په خپل وروستي راپور کې ویلي چې د تېر کال د خونړۍ زلزلې له اغېزو وروسته، ۲۵ زره کورنۍ لا هم له مناسبې سرپناه بې‌برخې دي. په داسې حال کې چې د سخت ژمي پیل د دې کورنیو لپاره د ژوند د ستونزو د زیاتېدو ګواښ رامنځته کوي، د دوی لپاره د بشري مرستو دوام او د اوږدمهاله حل لارې موندل یوه ضروري اړتیا ده.
د زلزلې په لومړیو ورځو کې بېلابېلو ملي او نړیوالو سازمانونو د هرات زلزله‌ځپلو سره مرستې وکړې، خو د اوچا راپور څرګندوي چې دا مرستې یوازې د بېړنیو اړتیاوو د کابو کولو لپاره وې. له دې سره سره، د کورنیو د سرپناه ستونزه په جدي توګه نه ده حل شوې. د راپور له مخې، په تېرو ۱۲ میاشتو کې له زلزله‌ځپلو سره مرستې شوې، خو لا هم دا کورنۍ د ژمي په اوږدو کې د ژوند د اسانتیاوو له جدي کمښت سره مخ دي.
اوچا ټینګار کړی چې د هرات زلزله‌ځپلو لپاره د نړیوالو مرستو دوام اړین دی. د ژمي په راتلو سره، چې هوا په دې سیمو کې سړه او د ژوند شرایط سختوي، باید نړیوال سازمانونه او د افغانستان سرپرست حکومت خپلې هڅې زیاتې کړي. که د دې کورنیو لپاره سرپناه او د ژمي لپاره اړینې اسانتیاوې برابرې نه شي، نو دا به نه یوازې د زلزله‌ځپلو ژوند له خطر سره مخ کړي، بلکې د دې ولایت په ټولنیز او اقتصادي وضعیت به هم ناوړه اغېزې ولري.
که څه هم بېړنۍ مرستې اړینې دي، خو یوازې دا هڅې کافي نه دي. د اوږدمهاله پلانونو او پروژو عملي کول چې د زلزله‌ځپلو کورنیو لپاره دایمي کورونه او اسانتیاوې برابرې کړي، باید د نړیوالو مرستندویه بنسټونو او افغان حکومت په کاري لومړیتوبونو کې وي. د دې لپاره، په سیمه کې د نویو ودانیو جوړول، د کورنیو لپاره د دوامداره عوایدو سرچینې موندل، او د زیانمنو شویو سیمو بیا رغونه اړینه ده.
په نړۍ کې هر کال زرګونه کسان د طبیعي ناورینونو له امله اغېزمنېږي. نړیواله ټولنه د دې ناورینونو قربانیانو سره د مرستې مسوولیت لري. د هرات زلزله‌ځپلو وضعیت یو ځل بیا دا حقیقت څرګندوي چې بشري مرستې یوازې په ابتدايي اقداماتو بسنه نه شي کولی. له دې سره، د اوږدمهاله ملاتړ او مرستې پروګرامونه باید په پام کې ونیول شي.
د نړیوالو مرستو ترڅنګ، افغان سرپرست حکومت هم دنده لري چې په دې اړه جدي ګامونه واخلي. د کورنیو د سرپناه ستونزه حل کول، د ژمي لپاره د اړتیاوو برابرول، او د زلزله‌ځپلو سیمو بیا رغونه هغه کارونه دي چې حکومت یې باید د خپل مسؤلیت برخه وګڼي. د نړیوالو همکارۍ جلبول، د بودیجې مناسب مدیریت، او د اړوندو بنسټونو فعاله همغږي کول په دې برخه کې د حکومت دنده ده.
هرات کې د زلزله‌ځپلو کورنیو وضعیت د بشري بحران یوه جدي بیلګه ده. د دوی هیلي او غوښتنې یوازې د مرستو دوام او د ستونزو دایمي حل ته نغښتي دي. نړیواله ټولنه، مرستندویه بنسټونه، او افغان حکومت ټول باید خپلې هڅې په یو منظم چوکاټ کې همغږي کړي ترڅو د دې کورنیو ژوند ته بېرته د امید څرک ورکړي. که له دې وضعیت څخه سترګې پټې شي، نه یوازې دا کورنۍ له کړاو سره مخ کېږي، بلکې د ټولنې پر ثبات او اقتصادي پرمختګ به یې اغېزې هم ناوړه وي.