البرز د لوړو زده کړو خصوصي موسسې خپلې لومړنۍ او رسمي چارې په ۱۳۹۴ کال کې د لوړو زده کړو وزارت په منظورۍ او د دې وزارت په چوکاټ کې په بلخ ولایت کې د دریو پوهنځيو (حقوق او سیاسي علوم، اقتصاد او انجنیري) په درلودلو سره پیل کړې دي. دا چې د لوړو زده کړو د دغه موسسې د فعالیت دومره موده نه کېږي او بل دا چې د ولسمشر په امر لوړو زده کړو وزارت د نویو پوهنتونونو تاسیس او په خصوصي پوهنتونونو کې د نویو پوهنځیو جوړول تر نامعلومې نېټې پورې ځنډولي دي، نو البرز د لوړو زده کړو موسسه کې هم نوي پوهنځي نه دي اېجاد شوي او یوازې همدا درې پوهنځي لري چې محصلین پکې زده کړې کوي.
د لوړو زده کړو د دې موسسې درې فعال پوهنځي بیا په خپل چوکاټ کې دوه دوه ډېپارټمنټونه لري، چې حقوق او سیاسي علومو پوهنځی یې (قضا او څارنوالي او اداره او ډیپلوماسي)، اقتصاد پوهنځی یې (مالي- بانکي او اداره او تجارت) او انجنیري پوهنځی یې هم دوه ډېپارټمنټونه لري.
د لوړو زده کړو په دې موسسه کې اوسمهال د پنځو سوو په شاوخوا کې محصلین پر لوړو زده کړو بوخت دي. د دې موسسې د سرپرست رییس ښاغلي محب الله ظفر نژاد په خبره، دا چې دوی د ښځینه محصلینو لپاره ځانګړی امتیاز لري، نو ویلای شي چې د محصلینو څلوېښت سلنه یې ښځینه دي. دا چې د لوړو زده کړو یادې موسسې تر اوسه پورې پوهنتون ته ارتقاع نه ده کړې او نه یې هم ټاکلي معیارونه پوره کړي دي، نو په کوم پوهنځي کې د ماسټرۍ پروګرام هم نه لري، خو ظفر نژاد وایي چې په پام کې لري څو په راتلونکي کې د ماسټرۍ پروګرام هم پیل کړي.
دی وایي، تر اوسه پورې یې کومه دوره محصلین نه دي فارغ کړي، خو همدا سږ کال یې خپله لومړنۍ دوره محصلین فارغول، چې له بده مرغه د فراغت مراسم او چارې یې د کرونا ناروغۍ او قرنطین له کبله ځنډېدلې دي.
دا چې البرز د لوړو زده کړو موسسې تازه خپلې چارې پیل کړې دي، نو په کلني ډول یې د نویو محصلینو جذب هم دومره ښه نه دی. ښاغلی محب الله ظفر نژاد وایي، چې امنیتي او اقتصادي شرایطو ته په کتو یې د نویو محصلینو جذب هم توپیر کوي، خو په ټوله کې ویلای شي چې هر کال دوی د دوو سوو په شاوخوا کې نوي محصلین جذبوي.
د البرز د لوړو زده کړو موسسې اداره د محصلینو لپاره دوه ډوله تخفیف لري، چې په یوه ډول کې یې ټول محصلین شامل دي. د دې موسسې سرپرست رییس محب الله ظفر نژاد وایي، په ټوله کې د نورو خصوصي پوهنتونونو په پرتله د دوی موسسه محصلینو ته ډېر تخفیف ورکوي او په دویمه کټهګورۍ کې بیا د شهیدانو او معلولینو کورنیو ورثه شامل دي چې دوی ته بیا ځانګړی تخفیف ورکوي. دی وایي، همدا تېر کال یې ډېری د دې کورنیو غړي په وړیا ډول جذب کړي او خپلو لوړو زده کړو ته ادامه ورکوي.
د لوړو زده کړو په دې موسسه کې د تدریس چارې د پر کارپوه، تجربه لرونکو او مسلکي استادانو لخوا مخ ته وړل کېږي، چې دوکتور او ماسټر پکې شامل دي. ښاغلی ظفر نژاد وایي، هڅه یې دا ده چې داسې استادان پر دندو وګوماري چې ټولنې ته مسلکي کسان د خدمت په موخه وړاندې کړي. په البرز د لوړو زده کړو موسسه کې له غرمې وروسته په دوو وختونو کې تدریس کېږي او محصلین د زده کړو لپاره ورځي.
دا چې البرز د لوړو زده کړو خصوصي موسسه خپله دایمي ودانۍ لري، نو له دې سره سره یې یو مجهز کتابتون هم جوړ کړی دی. ښاغلی محب الله ظفر نژاد وایي، چې که څه هم چې د کتابونو شمېر یې ډېر نه دی، خو هڅه یې دا ده چې کتابتون نور هم غني کړي. دی وایي، اوسمهال یې د دریو زرو په شاوخوا کې بېلابېل کتابونه په یاد کتابتون کې ځای پر ځای کړي دي، چې محصلین او استادان یې کولای شي وخت ناوخت له کتابتون څخه ګټه واخلي. د البرز د لوړو زده کړو موسسه په کور د ننه له پوهنتونونو سره ښې اړیکې لري، خو له هېواده بهر بیا تر اوسه پورې له کوم پوهنتون سره علمي اړیکې او یا هم د علمي اړیکو کومه هوکړه نه لري، خو د ظفر نژاد په خبره چې کله یې پوهنتون ته ارتقاع وکړه، نو بیا به هغه وخت له بهرنیو پوهنتونونو سره په اړیکو او هوکړو فکر کوي.
د ظفر نژاد په خبره، په ټوله کې یې محصلینو ته اکاډمیکه فضا برابره کړې ده او تر اوسه یې ټول هغه امکانات محصلینو ته په واک کې ورکړي دي، چې د لوړو زده کړو یوه موسسه یې باید ولري. ښوونیز پروګرامونه، کمپیوټر لب او د انګلیسي ژبې د زده کړې مرکز د دې موسسې نور هغه امکانات دي، چې د محصلینو په واک کې یې ورکړي دي.
د نویو پوهنځیو اېجادول، له موسسې څخه پوهنتون ته ارتقاع کول، د ماسټرۍ پروګرام پیلول او په هر اړخیزه توګه پرمختګ کول د البرز د لوړو زده کړو موسسې راتلونکي پلانونه دي. د دې موسسې رییس وایي چې دوی دغه بنسټ یوازې د ځوانانو لپاره د زده کړو د زمینې برابرولو په موخه جوړ کړی دی او یوازینۍ هیله یې هم همدا ده چې وکړای شي ډېرو کسانو ته د لوړو زده کړو زمینه برابره کړي.
ظفر نژاد له لوړو زده کړو وزارت څخه غواړي چې پر خصوصي پوهنتونونو خپل نظارت زیات کړي، خو تر څنګ یې لارښوونه او مرسته هم وکړي، څو دغه پوهنتونونه پر خپلو پښو ودرېږي. دی وایي، اوسمهال لوړو زده کړو وزارت د خصوصي پوهنتونونو لپاره ډېر سخت شرایط وضع کړي، چې عملي کول یې د دوی لپاره یو څه سخت او نوي دي. دوی له لوړو زده کړو وزارت څخه غواړي چې له خصوصي پوهنتونونو سره په هر اړخیزه توګه مرسته وکړي او داسې امکانات ورته برابر کړي چې وکولای شي پرمختګ وکړي او پر خپلو پښو ودرېږي. دا چې خصوصي پوهنتونونه په افغانستان کې یوه نوې تجربه ده، نو د دولت او په ځانګړې توګه د لوړو زده کړو وزارت لازمې مرستې او همکارۍ ته اړتیا لري.
حمیدالله حمیدي
